1 – Kiedy była Pascha?

Pan Bóg wyprowadził naród wybrany z Egiptu.

Na tę okazję, naród Izraelski miał co roku obchodzić święto Paschy:

„Pilnuj przestrzegania miesiąca Abib(24) i święcenia Paschy(6453) ku czci JHWH, Boga Swego, gdyż w miesiącu Abib, JHWH, Bóg twój, wyprowadził cię z Egiptu w nocy” – Powtórzonego Prawa 16:1.

Wyraz abib 24 w biblehub oznacza:

Pochodzi od nieużywanego rdzenia oznaczającego „być delikatnym” lub „kiełkować”.
Termin „Abib” odnosi się do etapu wzrostu zbóż, zwłaszcza jęczmienia, kiedy kłosy są jeszcze zielone i delikatne.
Używa się go także do oznaczenia pierwszego miesiąca kalendarza hebrajskiego, który w kalendarzu gregoriańskim odpowiada miesiącom; marzec i kwiecień.
Miesiąc ten wyznacza początek żniw i wiąże się ze świętem Paschy.
Po wygnaniu babilońskim, miesiąc Abib został przemianowany na Nisan.

Kiedy nastąpiła przemiana? (źródło internetowe)

Podczas wygnania (VI w. p.Chr.) Izraelici zapoznali się z babilońskim systemem rachuby czasu i tamtejszymi nazwami miesięcy.
W kalendarzu babilońskim Nisannu (lub Nissanu) był pierwszym miesiącem roku.
Po powrocie z niewoli (edykty Cyrusa, 538 p.Chr.) Izraelici zaczęli wprowadzać do użytku babilońskie nazwy miesięcy: Nisan, Tiszri, Kislew, Tebet itd.

„I oto, gdy w miesiącu nisan(5212) dwudziestego roku panowania króla Artakserksesa wykonywałem swój urząd, wziąłem wino i podałem królowi, i w jego obecności nie okazywałem smutku” – Nehemiasza 2:1.

„W pierwszym miesiącu, czyli w miesiącu nisan(5212)…” – Estery 3:7.

Wyraz pascha 6453 w biblehub oznacza:

święto upamiętniające wyzwolenie Izraelitów z niewoli w Egipcie. W szczególności oznacza baranka ofiarnego, który został zabity, i następującą po nim ucztę.
Pascha symbolizuje odkupienie i wybawienie Boże.
Święto Paschy wywodzi się z biblijnej relacji z Księgi Wyjścia 12, w której Bóg nakazał Izraelitom złożyć w ofierze baranka i zaznaczyć jego krwią odrzwia. Akt ten miał ich uchronić przed ostatnią plagą, która nawiedziła Egipt: śmiercią pierworodnych.

„JHWH powiedział do Mojżesza i Aarona w ziemi egipskiej: Miesiąc ten będzie dla was początkiem miesięcy, będzie pierwszym miesiącem roku. Powiedzcie całemu zgromadzeniu Izraela tak: Dziesiątego dnia tego miesiąca niech się każdy postara o baranka dla rodziny, o baranka dla domu. Będziecie go strzec aż do czternastego dnia tego miesiąca, a wtedy zabije go całe zgromadzenie Izraela wieczorem/po zachodzie słońca(6153) – lub – między dwoma wieczorami(liczba dualna)” – Wyjścia 12:1-3 i 6.

„Nie będziesz mógł składać ofiary paschalnej, w żadnej miejscowości, którą ci daje JHWH, Bóg twój, lecz w miejscu, które sobie obierze JHWH, Bóg twój, na mieszkanie dla Swego imienia – tam złożysz ofiarę paschalną wieczorem(6153 l.p.) kiedy słońce zachodzi, w godzinie wyjścia swego z Egiptu, upieczesz i spożyjesz ją na miejscu, które sobie obierze JHWH, Bóg twój, a rano zawrócisz i pójdziesz do swoich namiotów” – Powtórzonego Prawa 16:5-7.

Święto zaczynało się 14 dnia pierwszego miesiąca Abib po zachodzie słońca:

„W pierwszym miesiącu, czternastego dnia miesiąca, wieczorem/po zachodzie słońca(6153) – lub – między dwoma wieczorami(liczba dualna), jest Pascha dla JHWH. A piętnastego dnia tego miesiąca jest Święto Przaśników dla JHWH – przez siedem dni będziecie jedli tylko przaśne chleby” – Kapłańska 23:5-6.

2 – W jaki sposób Chrystus obchodził Paschę?

Chrystus podczas Paschy ustanawia nowe święto – Pamiątkę śmierci:

W przekładzie TR i BT tak wyglądają te wersety:

„Podobnie i kielich po wieczerzy, mówiąc: Ten kielich to nowe przymierze we krwi Mojej; to czyńcie, ile/jak często(3740) gdziekolwiek/jeśli(302) pilibyście, na Pamiątkę/Przypomnienie Moje” – 1 Koryntian 11:25. (oblubienica.eu)

“Ile/tak często, jak(3740) bowiem gdziekolwiek/jeśli(302) jedlibyście ten chleb i kielich ten pili, śmierć Pańską zwiastujecie/głosicie publicznie/rozgłaszacie(2605), aż przyjdzie” – 1 Koryntian 11:26. (Oblubienica.ue).

Tutaj mamy przekład NA:

„Podobnie i kielich po wieczerzy, mówiąc: Ten kielich to nowe przymierze we krwi Mojej; to czyńcie, ile/tak często, jak(3740) jeśli/kiedykolwiek(1437) pilibyście, na Pamiątkę/Przypomnienie Moje” – 1 Koryntian 11:25. (oblubienica.eu)

“Ile/tak często jak(3740) bowiem jeśli/kiedykolwiek(1437) jedlibyście ten chleb i kielich ten pili, śmierć Pańską zwiastujecie/głosicie publicznie/rozgłaszacie(2605), aż przyjdzie” – 1 Koryntian 11:26. (Oblubienica.ue).

Biblehub. Wyraz 2605 oznacza:

Czasownik „kataggelló” jest używany w Nowym Testamencie do określenia aktu głoszenia lub ogłaszania czegoś z autorytetem i przekonaniem. Często odnosi się do publicznego głoszenia ewangelii lub przesłania Chrystusa. Termin ten podkreśla wagę upowszechniania prawd wiary chrześcijańskiej, często w kontekście formalnym lub publicznym.
W kontekście wczesnego kościoła chrześcijańskiego „kataggelló” odzwierciedla zapał misyjny i apostolski mandat szerzenia ewangelii wśród wszystkich narodów. Pierwsi chrześcijanie mieli za zadanie głosić orędzie zbawienia przez Chrystusa, często w obliczu prześladowań i sprzeciwu.

3 – Powiązanie Paschy z Pamiątką śmierci

Zwróćmy uwagę, że Pamiątka śmierci jest powiązana z Paschą, czyli:

Pascha była pamiątką odkupienia i wybawienia Izraelitów z niewoli egipskiej,
na Pascha zabijano baranka, jako uroczystą ofiarę paschalną,
śmierć Chrystusa to odkupienie i wybawienie ludzkości,
na Pamiątce śmierci Chrystusa, barankiem jest Chrystus.

Poniżej mamy wersety, w których Nowy Testament powraca myślą do Chrystusa, jako Baranka. Baranek był ofiarą paschalną:

„Następnego dnia (Jan) zobaczył idącego w jego stronę Jeszu i powiedział: Oto Baranek(286) Boży, który bierze grzech(l.p.) świata” – Jana 1:29.

„Godzien jest Baranek zabity, by wziąć potęgę i bogactwo, i mądrość, i moc, i cześć, i chwałę, i błogosławieństwo” – Objawienie 5:12.

„Jak baranek(7716) na rzeź prowadzony, jak owca niema wobec strzygących ją, tak On nie otworzył swoich ust” – Izajasza 53;7.

„bo jako Pascha/baranek/ofiara paschalna nasza za nas, został złożony w ofierze” – 1 Koryntian 5:7.

4 – Pascha i Przaśniki

Księga kapłańska wyraźnie oddziela Paschę od święta Przaśników:

„W pierwszym miesiącu, czternastego dnia miesiąca, wieczorem/po zachodzie słońca(6153) – lub – między dwoma wieczorami(liczba dualna), jest Pascha dla JHWH. A piętnastego dnia tego miesiąca jest Święto Przaśników dla JHWH – przez siedem dni będziecie jedli tylko przaśne chleby” – Kapłańska 23:5-6.

Natomiast Nowy Testament łączy te dwa nazewnictwa:

„Przybliżało się święto Przaśników zwane Paschą” – Łukasza 22:1.

Pojawia się tu pewien problem:

Pascha w sensie ściśle biblijnym przypadała 14 abib.
Święto Przaśników formalnie trwało od 15 do 21 abib.

Skoro Pascha odbywała się 14 abib, a Przaśniki zaczynają się 15 abib, to dlaczego Łukasz łączy w jedno te wydarzenia i pisze: „święto Przaśników zwane Paschą”?

Z tego wynika, że okres 14–21 abib (baranek paschalny, wieczerza i siedem dni przaśników) mógł być traktowany jako jeden ciąg świąteczny.

W Mateusz 26:17 czytamy:

„W pierwszym dniu Przaśników podeszli do Jesu uczniowie i zapytali: gdzie chcesz, abyśmy przygotowali Ci do spożycia Paschę?” – Mateusza 26:17

Ewangelista pisze: „w pierwszym dniu Przaśników”. Zgodnie z księgą Kapłańską był to już 15 abib.

Również w Marka 14:12 mamy podobnie:

„A pierwszego dnia Przaśników(106-bez zakwasu), gdy ofiaruje się Paschę(3957), zapytali Go Jego uczniowie: gdzie chcesz, abyśmy poszli i przygotowali, byś mógł zjeść Paschę?” – Marka 14:12.

Biblia hebrajska wprowadza rozróżnienie na Paschę (14 abib) i Święto Przaśników (15–21 abib).

Nowy Testament łączy te święta.

Podsumowanie

Pamiątka śmierci Chrystusa jest świętem, które powinien uroczyście obchodzić, każdy wierzący w prawdziwego Boga. Wcześniej, słudzy Boga obchodzili: Paschę i święto Przaśników.